Niektóre dzieci od początku są głośne i przebojowe, inne za to mają większą trudność z wyrażaniem swojego zdania czy emocji. Choć nieśmiałość nie jest niczym negatywnym, w niektórych przypadkach może znacząco utrudnić działanie. Dlatego, jeśli zauważymy, że nasze dziecko jest raczej nieśmiałe, spróbujmy go aktywizować i zadbać o jego pewność siebie!
Nieśmiałość – na czym właściwie polega?
Każdy z nas choć raz doświadczył nieśmiałości. Mogła towarzyszyć nam, gdy mieliśmy jakieś ważne wystąpienie albo po raz pierwszy spotkaliśmy się z nową grupą osób. Należy jednak mieć na uwadze, że w takich sytuacjach nieśmiałość jest krótkotrwała. Dotyczy jedynie nowych lub trudnych doświadczeń. Kiedy jednak już się do nich przyzwyczaimy, uczucie nieśmiałości znika. Nie zawsze tak jest – osoby nieśmiałe są takie cały czas, co znacząco oddziałuje na ich sposób funkcjonowania. Główną rzeczą, która wiąże się z byciem nieśmiałym, jest lęk przed społecznymi sytuacjami. Wizja porozmawiania z kimś lub wygłoszenia na głos swojej opinii w grupie wydaje nam się okropnym wyzwaniem. Z tego względu często się dystansujemy, nie chcąc dopuścić do stresującego wydarzenia. U dzieci to może objawiać się wycofaniem i trudnością z nawiązywaniem relacji z rówieśnikami. Nieśmiałość wiąże się z odczuwaniem wielu nieprzyjemnych emocji, takich jak wstyd, lęk, strach, smutek czy też onieśmielenie.
Co wpływa na to, że dziecko jest nieśmiałe?
Nieśmiałość często ma swoją przyczynę. Okazuje się, że wpływ na jej pojawienie się może mieć typ osobowości i indywidualny temperament. Osoby, które są bardziej emocjonalne, mają większe skłonności do tego, aby być też nieśmiałym. Wiąże się to z głębokim przeżywaniem przez nich różnych doświadczeń. Ogromne znaczenie posiada również sytuacja rodzinna. Jeśli dziecko żyje w domu, w którym nie czuje się bezpiecznie i nie jest zaopiekowane przez swoich rodziców, szanse na to, że będzie bardziej wycofane, są bardzo duże. Z drugiej strony, nadmierna opiekuńczość i troskliwość też nie jest dobra – wtedy dziecko może po prostu bać się robić cokolwiek samemu, co przyczynia się do wytworzenia postaw lękowych. Dużą rolę odgrywają również komunikaty, które dziecko słyszy z ust najbliższych – jeśli ciągle jest to krytyka i negatywne przytyki, maluch będzie bał się odważnie działać lub wyrażać swoją opinię. Warto wiedzieć, że w części za nieśmiałość mogą odpowiadać również uwarunkowania genetyczne. Najczęściej jednak na bycie nieśmiałym składa się kilka różnych czynników.
Jak objawia się nieśmiałość?
W zależności od osoby, nieśmiałość wcale nie musi być widoczna gołym okiem. Często bowiem wyróżnia się konkretnymi przeżyciami wewnętrznymi, które warunkują ten stan. Mowa tu przede wszystkim o negatywnym myśleniu, a także postrzeganiu siebie w negatywny sposób. Osoby nieśmiałe nie dostrzegają swojej wartości, a do tego utwierdzają się w tym krzywdzącym podejściu przez spiralę nieprzyjemnych myśli. Oprócz tego może wystąpić obniżona samoocena, a nawet poczucie wstydu. Przez to nieśmiałe dzieci mogą mieć trudność z prowadzeniem rozmów czy zwróceniem na siebie uwagi innych.
Jak pomóc nieśmiałemu dziecku?
Wiedząc, z czym wiąże się nieśmiałość, na pewno będzie zależało nam na tym, aby pomóc naszemu dziecku sobie z nią poradzić. Na dłuższą metą może bowiem przynieść więcej szkody, niż pożytku. Pierwszą rzeczą, której należy się przyjrzeć, jest sposób mówienia do dziecka. Trzeba niewątpliwie zrezygnować z niepotrzebnej krytyki i agresji, która mogłaby wystraszyć malucha. Ważne jest to, aby zwracać się do niego w sposób spokojny, opanowany. Zamiast wytykać błędy i ciągle zwracać mu uwagę, wzmacniajmy go pozytywnie i doceniajmy, kiedy coś mu się uda. Nie szczędźmy pochwał. Zachęcajmy do różnych aktywności, na przykład plastycznych lub sportowych i pokażmy, że nawet jeśli popełni błąd, to nic złego się nie stanie. Pozwalajmy mu też na własne zdanie. Będzie to szczególnie istotne podczas zadawania pytań. Nie narzucajmy z góry naszej woli, a pozwólmy dziecku samemu odpowiedzieć. Jeśli maluch będzie mieć odmienną opinię, wówczas powinniśmy to zaakceptować. Dajmy mu przestrzeń na swobodne wyrażanie siebie. Starajmy się nie być zbytnio opiekuńczy – niech dziecko będzie mieć okazję do tego, aby samemu coś odkryć.
Ważne jest też to, jak postępujemy z dzieckiem w towarzystwie innych. Jeśli przebywamy na przykład w środku transportu, nie wahajmy się przed rozmową z nim. Sami też rozmawiajmy z innymi i miejmy różne interakcje – maluch może się sporo nauczyć, obserwując nas. Gdy wiemy, że dziecko czeka jakieś ważne wydarzenie, poinformujmy go o tym i starajmy się jakoś przygotować do tego. To zaoszczędzi sporo niepotrzebnego stresu. Możemy wyjść z inicjatywą i zaprosić do siebie inne dzieci z klasy, aby nasz maluch miał okazję przebywać z rówieśnikami w komfortowej dla niego przestrzeni.
Bezpieczna przestrzeń dla dziecka
Okazuje się, że nieśmiałe dzieci intensywniej odczuwają bodźce. Bardziej też przeżywają różne sytuacje i doświadczenia – na przykład wizja wyjścia gdzieś czy zaprezentowania czegoś wzbudza w nich silny niepokój i lęk. Nie ma wątpliwości, że odczuwanie tego na dłuższą metę nie będzie korzystne. Właśnie dlatego tak ważne jest, aby maluch miał miejsce, w którym będzie mógł odreagować i pozbyć się tych negatywnych odczuć. Taką przestrzenią powinna być dla niego jego sypialnia. Dziecko musi czuć się w niej bezpiecznie i komfortowo – to w końcu jego własny, osobisty punkt. W tym miejscu nie będzie musiał się niczym przejmować. Jeśli postaramy się, aby dziecięca sypialnia była przytulna i komfortowa, sprawimy, że maluchowi będzie się tam przyjemnie spędzało czas. To wpłynie również na to, że dziecko będzie mogło się lepiej zrelaksować i odprężyć. Poczucie bezpieczeństwa i wygody oddziałuje pozytywnie na jakość jego wypoczynku – w przestrzeni, w której czuje się swobodnie, znacznie łatwiej będzie mu rozluźnić się i zasnąć. Sen, jak wiemy, jest kluczowy w prawidłowym rozwoju. Dlatego warto zainwestować w solidny, jakościowy materac dla dzieci, który zapewni wysoki poziom komfortu. Modele dla najmłodszych i nie tylko odnajdziemy w sklepie stacjonarnym Rybnik.
Dzieci, które są zbyt nieśmiałe, mogą mieć kłopot z wyrażaniem swojego zdania czy nawiązywaniem relacji z rówieśnikami. Warto zatem podjąć kroki, które pomogą maluchowi się ośmielić i robić rzeczy, które wcześniej wydawały mu się za trudne. Nie ma wątpliwości, że wpłynie to pozytywnie na jego poczucie pewności siebie, dzięki któremu z czasem może poradzić sobie z nieśmiałością!