Komputer, podobnie jak inne urządzenia elektroniczne, stanowi dziś nieodłączną część funkcjonowania wielu osób. Jest wykorzystywany zarówno do pracy i nauki, jak i jako źródło rozrywki oraz zabawy. Niestety tak szerokie zastosowanie tego urządzenia doprowadziło do powstania w dzisiejszym społeczeństwie problemu związanego z uzależnieniem od komputera. Co sprawia, że ten kłopot staje się coraz bardziej powszechny? Jakie są jego objawy i jakie metody leczenia wykorzystuje się aktualnie w procesie terapeutycznym?
Czym jest uzależnienie od komputera?
Osoby uzależnione od komputera tracą kontrolę nad czasem spędzanym w internecie, a z czasem przestają prawidłowo funkcjonować zarówno w szkole, czy pracy, jak i w życiu osobistym. Uzależnienie to określa się mianem behawioralnego co oznacza, że nie jest związane z zależnością od substancji chemicznych, a skorelowane jest jedynie z określonym zachowaniem. Większość osób zmagających się z tym problemem spędza większość doby będąc online. Czynności wykonywane przez uzależnionych są przeróżne. Mogą wiązać się z graniem w gry, pisaniem na forach, a nawet z wykonywaniem swojej pracy! Z biegiem czasu problem zaczyna odbijać się na zdrowiu – zarówno psychicznym, jak i fizycznym. Wynika to m.in. z zaniedbania innych aspektów życia, takich jak dieta, ruch i sen. Niedobory witaminowe, siedzący tryb życia i brak głębokiego snu w dobrze wyposażonej sypialni – np. w akcesoria sypialniane od marki www.hilding.pl – to m.in. przyczyny takich chorób cywilizacyjnych, jak wady postawy, nadwaga czy nadciśnienie.
Powszechne przyczyny uzależnienia od komputera
Uzależnienie od komputera jest niezwykle złożonym problemem. Zależy od czynników psychologicznych, biologicznych oraz środowiskowych. Jedną z cech predysponujących do uzależnienia jest niska samoocena. Złe samopoczucie w świecie rzeczywistym to jeden z istotnych czynników skłaniających do rekompensowania sobie tego w sieci. Poza tym, na uzależnienie tego typu bardziej podatne są młode osoby, których środowisko spędza dużo czasu online. Jest to negatywny wzorzec, który może być często powielany.
Korzystanie z komputera jest stymulujące dla mózgu i wywołuje intensywne wydzielanie się neuroprzekaźników. Umysły niektórych osób odbierają nadmiernie gratyfikację tego typu i stają się bardziej podatne na uzależnienie. Poza tym, komputer może stać się idealną ucieczką od rzeczywistości. Problem ten często dotyczy osób w trudnych sytuacjach życiowych, po przebyciu traum lub chorych na depresję, czy zaburzenia lękowe. Czasem komputer staje się narzędziem regulowania emocji oraz szukania pochwał i uznania.
Jak poznać uzależnienie od komputera?
Objawy uzależnienia od komputera są dość oczywiste i stosunkowo łatwo je rozpoznać. Co można do nich zaliczyć?
- Brak kontroli – osoby uzależnione od komputera nie kontrolują czasu, który poświęcają na korzystanie z urządzenia. Często nie są w stanie odmówić sobie spędzenia popołudnia w internecie.
- Izolacja – ciągłe bycie online z czasem dyskwalifikuje uzależnionych z jakiegokolwiek życia społecznego.
- Bóle napięciowe – przebywanie przez kilka lub kilkanaście godzin w ciągu dnia w pozycji siedzącej, destruktywnie wpływa na kręgosłup i układ mięśniowy. W różnych miejscach w ciele pojawiają się dolegliwości bólowe.
- Niewykonywanie obowiązków – komputer pochłania tak duże ilości czasu, że osobom uzależnionym szkoda jest poświęcać swoje zasoby na wykonywanie obowiązków domowych.
- Duża ilość czasu online – uzależnieni od komputera nieustannie pozostają online.
- Utrata zainteresowań – komputer staje się głównym zainteresowaniem, a korzystanie z niego to kluczowy czas w ciągu dnia. Wszelkie inne pasje odchodzą na dalszy plan.
- Drażliwość podczas braku dostępu do internetu – bez względu na przyczynę niemożności skorzystania z komputera, osoby uzależnione stają się nerwowe i wybuchają złością.
- Wypieranie problemu – ważnym symptomem jest odsuwanie od siebie prawdy. Sugestie bliskich wprawiają uzależnioną osobę w złość i sprawiają, że jeszcze bardziej intensywnie wypiera problem.
- Problemy ze snem – uzależnienie od internetu często wiąże się z zaburzeniami snu. Jest to związane ze spędzaniem nadmiernych ilości czasu przed komputerem właśnie w godzinach nocnych. Wówczas zaburzony staje się proces wydzielania melatoniny, a nawet kładzenie się w najwygodniejszym łóżku z tak komfortowym materacem, jak Hilding Zorza, nie jest pomocne.
Negatywne skutki uzależnienia
Cyberuzależnienie, określane inaczej mianem uzależnienia od komputera, powoduje problemy z postawą i kręgosłupem. Może stać się też przyczyną otyłości i kłopotów w obrębie nadgarstków. Jednak kłopoty w zakresie zdrowia fizycznego to nie wszystko. Nadużywanie internetu to jeden z czynników zwiększających prawdopodobieństwo zachorowania na depresję i zaburzenia lękowe. Uzależnionych osób częściej dotykają problemy ze snem oraz zaburzenia w zakresie rozróżniania fikcji od rzeczywistości. Dużym problemem jest dezorganizowanie systemu społecznego, w którym funkcjonuje dana osoba. Coraz częściej dochodzi do konfliktów z bliskimi i wycofywania się z przyjacielskich relacji. Izolacja przyczynia się do trudności w nawiązywaniu nowych znajomości.
Skuteczne metody leczenia
Leczenie uzależnienia od komputera z reguły przybiera formę psychoterapii. W ekstremalnych przypadkach wdrażana jest też farmakoterapia i konieczne staje się regularne odwiedzanie gabinetu psychiatry. Współpraca ze specjalistami umożliwia pozbycie się problemu i znaczne podniesienie jakości życia. Z reguły największą skutecznością odznacza się psychoterapia poznawczo-behawioralna.
Komputer to narzędzie, które jest niezwykle kuszące i bardzo łatwo zacząć go nadużywać. Warto pamiętać o tym, żeby podchodzić do korzystania z niego z rozwagą. Internet może stać się bowiem niebezpieczną pułapką, która zdezorganizuje całokształt życia.